Azoospermia, czyli brak plemników
19 września 2011
Słowo azoospermia oznacza brak plemników w nasieniu (w ejakulacie). Azoospermię można stwierdzić na podstawie badania ogólnego nasienia (seminogramu, spermiogramu) o ile w preparatach mikroskopowych (także z osadu nasienia) nie obserwuje sie żadnych plemników. Na początku badania nasienia ocenia się preparat bezpośredni (kropla nasienia naniesiona na szkiełko mikroskopowe i oglądana pod powiększeniem 200-400x) i jeśli nie stwierdza się w nim plemników, nasienie odwirowuje się w wirówce. Postępuje się tak, gdyż wirowanie powoduje zgromadzenie plemników (a także innych komórek znajdujących się w nasieniu np. leukocytów, młodszych komórek spermatogenezy) w osadzie, a przez to ich zagęszczenie. Jeśli w nasieniu jest bardzo mało plemników, to można ich nie zauważyć w preparacie bezpośrednim, ale w osadzie powinny być łatwiej dostrzeżone. Jeśli również w osadzie nie stwierdza się obecności plemników, to można podejrzewać azoospermię. Jeśli natomiast w osadzie obserwuje się plemniki (których nie było widać w preparacie bezpośrednim) to mówimy o kryptozoospermii, czyli bardzo niewielkiej liczbie plemników w nasieniu (czasem chodzi tu o kilka – kilkanaście plemników).
W ocenie makroskopowej nasienia można podejrzewać azoospermię lub ciężką oligozoospermię, jeśli próbka nasienia jest przezroczysta. Jednak w celu potwierdzenia tego podejrzenia niezbędna jest analiza mikroskopowa.
Zdjęcie przedstawia dwie probówki zawierające nasienie. Nasienie w probówce po lewej stronie jest przezroczyste i pochodzi od pacjenta z azoospermią. Nasienie w probówce po prawej stronie pochodzi od pacjenta z prawidłową liczebnością plemników.
Po stwierdzeniu takiego wyniku (azoospermii – braku plemników w nasieniu) trzeba najpierw rozważyć, czy nasienie do badania zostało prawidłowo oddane, a w szczególności czy zostało oddane w całości. Podobne kroki należy podjąć także wtedy, gdy wynik badania ogólnego wskazuje na oligozoospermię. Ponieważ plemniki są nierównomiernie rozmieszczone w całej objętości ejakulatu, przy braku części ejakulatu może się zdarzyć, że do analizy zostanie oddana część nie zawierająca plemników. Poza tym, uzyskując taki wynik, badanie należy bezwzględnie powtórzyć, aby ostatecznie potwierdzić wynik.
Jeśli wynik potwierdzający azoospermię jest pewny, należy skonsultować się z lekarzem w celu ustalenia przyczyn takiego stanu. Generalnie przyczyny mogą mieć dwojaki charakter:
- jądrowy (brak lub bardzo niska produkcja plemników w jądrach). Przyczyną braku plemników mogą być: zaburzenia hormonalne (nadmiar estrogenów, androgenów, prolaktyny, czy też niedobór gonadotropin i GnRH), uszkodzenie kanalików plemnikotwórczych po zapaleniu, napromieniowaniu, niektórych lekach (np. przeciwnowotworowych), nowotwory jąder, zaburzenia rozwoju jąder spowodowane zaburzeniami genetycznymi (z. Klinefeltera, mutacje odcinka AZF chromosomu Y) lub czynnikami środowiskowymi, które uszkadzają jądra w okresie płodowym (np. ksenoestrogeny – substancje o działaniu estrogenopodobnym).
- pozajądrowy (niedrożność dróg wyprowadzających nasienie). Niedrożność dróg wyprowadzających ma zwykle miejsce w najądrzu lub nasieniowodzie. Może być ona nabyta np. po zapaleniu lub urazie, a także wrodzona.
Przyczyną azoopermii (oraz oligozoospermii) są często zaburzenia genetyczne np. mutacje w receptorach androgenowych, mutacje lub mikrodelecje w regionie AZF długiego ramienia chromosomu Y, mutacja genu CFTR (gen na chromosomie 7 odpowiedzialny za nosicielstwo mukowiscydozy, związany także z wrodzonymi zaburzeniami w budowie nasieniowodów), czy zaburzenia kariotypu (Zespół Klinefelter’a, Zespół Kallman’a, Zespół Pradera-Willego). Przyczyną mogą być także choroby podwzgórza i przysadki prowadzące do niedoborów produkcji gonadotropin (LH i FSH) oraz gonadoliberyny (GnRH).
Diagnostyka w przypadku azoospermii (poza badaniem ogólnym nasienia oraz diagnostyką genetyczną) rozpoczyna się od wywiadu oraz badania przedmiotowego. Metodami diagnostycznymi wdrażanymi na tym etapie są badania hormonalne, a także USG jąder oraz biopsja jąder. Biopsja jądra polegająca na pobraniu tkanki z jądra metodą operacyjną (wycinek wielkości ziarnka ryżu) lub poprzez nakłucie igłą i ocenie wycinka pod mikroskopem. W specjalnie przygotowanym preparacie mikroskopowym można zobaczyć, czy w jądrze dochodzi do produkcji plemników, czy też produkcja ta jest zatrzymana i na jakim etapie. Istnieje też możliwość, że w jądrze nie ma w ogóle komórek płciowych (prekursorów plemników) – mamy wtedy do czynienia z tzw. zespołem samych komórek Sertoliego, który świadczy o bezpłodności. Jeśli jednak okaże się, że w jądrach są produkowane plemniki, to przyczyna ich braku w ejakulacie leży najprawdopodobniej w niedrożności dróg wyprowadzających nasienie. W takich przypadkach można rozważać próbę udrożnienia kanałów wyprowadzających nasienie, jednak nie we wszystkich przypadkach jest to możliwe i skuteczne.
Dalsza diagnostyka pacjenta z azoospermią lub znaczną oligozoospermią jest też wskazana ze względu na to, iż przyczyną takiego stanu mogą być nowotwory jądra, dlatego nawet u mężczyzn nie starających się danej chwili o potomstwo, nie powinno się tego stanu lekceważyć.
Jeśli pacjent z azoospermią wyraża chęć posiadania biologicznego potomstwa, możliwe jest pobranie plemników bezpośrednio z jąder (TESE – ang. testicular sperm extraction) lub z najądrzy (MESA – ang. microsurgical epididymal sperm aspiration) i podanie ich do komórek jajowych partnerki w celu zapłodnienia (metoda zapłodnienia in vitro tzw. ICSI lub ewentualnie klasyczny IVF jeżeli plemniki pobrane z najądrza wykazują ruch i są uzyskane w wystarczającej liczbie). Choć stosowanie takich metod doprowadza do ciąży i urodzenia dzieci, to jednak są one mniej skuteczne niż klasyczne in vitro czy ICSI wykonywane z plemników uzyskanych z nasienia. W przypadkach braku plemników w jądrze istnieją też metody zapładniania komórek jajowych komórkami prekursorowymi dla plemników (np. niedojrzałymi spermatydami), jednak są one jeszcze mniej skuteczne.
Aby z pełną świadomością podjąć decyzję o wykorzystaniu plemników lub komórek uzyskanych od mężczyzn z azoospermią (i ciężką oligozoospermią) do zapłodnienia, powinno się wykonać badania genetyczne pacjenta np. badania kariotypu, mutacji genów AZF. Ich wyniki mogą pomóc przy szacowaniu szans powodzenia w uzyskaniu ciąży przy użyciu tych komórek.
Z0BACZ TAKŻE
Procedury pozyskiwania plemników z nasieniowodów, najądrzy i jąder u mężczyzn z azoospermią
Od momentu wprowadzenia zaawansowanych technik wspomaganego rozrodu takich jak IVF i ICSI w sposób... Więcej →
Chirurgiczne leczenie niepłodności męskiej – wywiad z dr Piotrem Świniarskim
Poniżej zamieszczamy wywiad z dr med. Piotrem Świniarskim (specjalistą urologiem FEBU, andrologiem klinicznym... Więcej →
Badania biochemiczne plazmy nasienia – badania wspomagające w diagnostyce męskiej niepłodności
Poza badaniami jakie można wykonać na plemnikach, istnieją także oznaczenia, które można wykonać w płynie... Więcej →
29 comments
Mam taki pytanko mojemu mężowi z badań wychodzi azospermia czy ilość oddanego nasienia ma wpływ na takie badanie bo on twierdzi że nigdy się skupić nie może i zawsze jest tyle co mały paznokieć na tym badaniu?? i w rodzinie takich przypadków nie było . pracował jako piekarz pali papierosy i lubi sobie wypić od okazji, ale nigdy nie chorował na poważniejsze choroby. i czy to się może poprawić ???
Faktycznie zanim zdiagnozuje się azoospermię (całkowity brak plemników w nasieniu) trzeba wykluczyć wszystkie okoliczności, które mogłyby powodować takie zafałszowanie wyniku, a niekompletne oddanie nasienia teoretycznie może być taką przyczyną… u wielu mężczyzn bywa tak, że nasienia do badania oddają znacznie mniej niż np. w czasie normalnego stosunku, ale raczej mało prawdopodobne, żeby to miało aż taki wpływ że z wyniku prawidłowego „robi się” azoospermia. Raczej musisz ustalić z mężem czy np. to nie jest tak, że nie oddaje on do analizy całej pierwszej części nasienia – bo to w niej jest najwięcej plemników, dalszy płyn to wydzieliny gruczołów i czasem nie ma w nich już wcale plemników. Takie oddanie nasienia mogłoby tłumaczyć taką azoospermię. palenie, alkohol nie mają zwykle aż takiego wpływu aby całkowicie zahamować produkcję plemników (zwykle tylko pogarszają nieco wyniki, jeśli wogóle). Czy to się da leczyć zaleźy od przyczyny azoospermii… jeśli jest ona spowodowana zablokowaniem dróg wyprowadzających nasienie (bez zaburzeń w produkcji plemników w jądrze) to można próbować je udrożnić, albo pozyskać plemniki z jąder lub najądrzy.
szok co ja czytam ,ja i Gucia chcemy mieć dzidzi.
mam pytanie mój mąż lat 33, robił badanie nasienia i wykazało azoospermię. ważną rzeczą jest to,że mój maż ma syna w wieku 13lat z pierwszego małżeństwa i wspólnie mamy dwóch synów w wieku 5lat i 2,5 roku. Prawda jest taka,że mąż brał sterydy i nigdy nie korzystał z odblokowania.Stwierdził niedawno,że zrobi sobie badanie tak sam dla siebie,żeby wiedzieć jaki jest stan jego nasienia i okazało się,że ma azoospermię.Pragniemy mieć kolejne dziecko,ale czy to możliwe? Czy azoospermia jest wynikiem brania sterydów i czy można to wyleczyć?Bardzo proszę o odpowiedź.
Tak, azoospermia może być wynikiem brania sterydów anabolicznych (dlaczego tak się dzieje możesz przeczytać na: https://badanie-nasienia.pl/pl/doniesienia-ze-swiata/testosteron-skuteczna-met-antykoncepcyjna-dla-mezczyzn/) , choć w wielu przypadkach ustępuje po kilku miesiącach od zaprzestania ich stosowania… zależnie ile czasu upłynęło od czasu zaprzestania stosowania tych sterydów należy jeszcze poczekać lub zgłosić się do lekarza specjalisty np androloga… zależnie od sytuacji leczenie może okazać się potrzebne i pomocne
Chciałam jeszcze dodać dotyczy pytania powyżej odnośnie azoospermi mojego męża chciałam jeszcze dodać że badanie wykonał podczas gdy był na dużych dawkach testosteronu oraz Boldenonu od zaprzestania zażywania sterydów przez mojego męża mineło 5 miesięcy zażył również clomid na odblokowanie i zauważył iż jego jądra znacznie się powiększyły po clomidzie a w trakcie zażywania sterydów były strasznie skurczone prosze o odpowiedz za co z góry bardzo dziękuje
proszę ogromnie o odpowiedź na powyższe pytanie.
witam wszystkie panie ktorych mezszczyzni maja azospermie u mojego faceta stwierdzono ja w maju mielismy totalne zalamanie psychiczne ani jednego plemnika!!!zaden lekarz nie dawal wiekszych nadzieji wiec wzielam sprawe w swoje rece czcytalam wiele o tym jak mu pomoc dawalam mu dawke tabletek dziennie taka jak dlon wprowadzilam drastyczna diete zero papieroswo i napoi energetycznych DZIS JESTEM W 3 TYGODNIU CIAZY NATURALNEJ NIE ZALAMUJCIE SIE WALCZCIE DO KONCA A NA LEKARZY WARTO BRAC POPRAWKE!!!POWODZENIA
Ciężarna
a jakie leki brał Twój mąż? Bardzo proszę o odpowiedź
kochanie juz Ci wszystko opisuje przepraszam ze tak pozno..wiec tak salfazin 3*1,volumizer 3*1,fermiten,2*1.vitaminer 1*1 kwas foliowy 1*1 plus leki od lekarza czyli clostybyget 10dni i 10dni przerwy w ten sposob 4 opakowania,po 1 tabletce oraz zastrzyczki pregnyl 3 zastyrzyki co 10dni do tego pil bardzo duzo wody mineralnej okolo2-3l dziennie dieta nie az tak kurczowa ale starałąm sie omijac jedzenie na miescie oraz tlustych i niewartosciowych dan,zero uzywek ZERO!!!kazdy lekarz jest zdziwiony tak szybkim efektem ale jak sama widzisz dzis jest 9 tydzien i jest super kochana w razie pytan maggieuk23@wp.pl nie zalamujcie sie naprawde nie warto teraz sa takie leki i kliniki ze nieplodnosc maleje z dnia na dzien a jaki wy macie problem?pozdrawiam kochana
Witam, ja od zupełnie innej strony do powyższego tematu – mam 40 lat, 2 dzieci i więcej dzieci nie planuję. Mój nowy partner (też 40latek) ma stwierdzoną azoospermię. W poprzednim związku przez 15 lat nie udało mu się w naturalny sposób spłodzić potomka. Mnie jednak zastanawia (lub razej bardzo niepokoi), czy rzeczywiście możemy kochać się bez zabezpieczeń? Czy może zmiana klimatu (kraju zamieszkania), pracy, diety, szczęście zamiast stresu, nowy związek może mieć wpływ na jego samoistne wyleczenie? Czy jest to schorzenie, które może samo ustąpić? Oraz czy, nie planując potomstwa, sprawę pozostawia się nieleczoną i niekontrolowaną, czy też należy być pod opieką jakiejś poradni?
Azoospermia (nawet jeśli nie chce się mieć dzieci) nie powinna pozostawać całkiem bez leczenia (albo przynajmniej diagnostyki) ponieważ bywa, że u jej podłoża leży coś poważniejszego… rzecz, której szczególnie nie powinno się pozostawić samej sobie, a która może być związana z azoospermią jest nowotwór jądra, jednak raczej wydaje się, że skoro u Twojego partnera ten stan trwa już tyle lat to pewnie przyczyna jest inna (chociaż wiadomo – lepiej na zimne dmuchać i sprawdzić nie zaszkodzi)… o ile przyczyną azoospermii jest np. niedrożność nasieniowodów to tutaj nie ma większego problemu…
raczej nie wydaje mi się, żeby po wielu latach azoospermia mogła sama ustąpić, bez żadnego leczenia. Dla całkowitej pewności wykonajcie badanie ogólne nasienia – wtedy będziecie mieli całkowitą pewność jaki jest obecny stan. To Was zapewne uspokoi.
mam pytanie mój facet ma słabe nasienie czy to możliwe że może mieć z poprzedniego związku dziecko czy może być tak ze w tej sytuacji dziecko może być nie jego??????
możliwe, bo przecież jak płodził tamte dzieci to mógł mieć lepsze parametry (one zmieniają się w zależności od różnych czynników, zobacz także: https://badanie-nasienia.pl/pl/artykuly-i-opracowania/czynniki-majace-negatywny-wplyw-na-jakosc-nasienia-podsumowanie/), a po drugie nawet obniżone parametry nasienia nie dyskwalifikują z możliwości pozostania ojcem. Wiec tylko na podstawie słabych parametrów nasienia w tej chwili nie można wykluczyć tego, że kiedyś mógł być ojcem.
Witam ,mam pytanie, ponieważ bardzo byśmy chcieli z mężem dziecko ,a coś nam nie wychodzi od 5 lat. Nadmienię że ja mam z poprzedniego małżeństwa 2 dzieci ,a mąż syna 20 letniego,, 3 razy mąż badał nasienie i wyszło: 1-kryptozoospermia 2- Oligozoospermia 3-kryptozoospermia, Jak to możliwe skoro ma już syna, to nas dziwi bardzo !!! czy mamy szanse jakieś, bo bardzo w to wątpię. proszę o odpowiedź
sama piszesz że syna miał 20 lat temu, więc trochę czasu od tego czasu minęło i dużo się mogło (także w jakości nasienia) zmienić. Więc ogólnie to jest możliwe. Przy takich wynikach nasienia jak kryptozoospermia raczej o naturalne zajście w ciążę będzie trudno, ale powinniście udać się z tym do lekarza. Być może powodem niskiej liczby plemników jest jakiś stan zapalny, abo nowotwór jądra, wiec należałoby się tym zająć.
Witam …Mam pytanie moj partner ma 2 dzieci i 4 lata temu zdecydował się na wazektomie …teraz od 2 lat jestesmy razem i chcelibysmy miec dziecko wspolnie ale po wazektomni jest nie mozliwe ….Moje pytanie czy jest mozliwosc invitro przez pobranie z jadra czy cos takiego …czy jest jakas mozliwosc i nadzieja na wspolne dziecko glupoty cofnąć nie można n….prosze o odpowiedz
tak – po wazektomii można pobrać plemniki z jądra, ale jeszcze lepiej z najądrza (bo są bardziej dojrzałe i uzyska się ich więcej) i takie plemniki z powodzeniem można użyć do zapłodnienia in vitro.
To także przestroga dla panów wykonujących wazektomię – dobrze jest jeśli decydując się na ten zabieg, na wszelki wypadek zamrozi się swoje nasienie i odda do przechowania w banku nasienia – to są obecnie powszechnie dostępne możliwości i nie tak bardzo drogie bo przechowywanie nasienia kosztuje ok 200-300 zł rocznie… to i tak dużo taniej niż procedura in vitro którą teraz musielibyście przejść po uzyskaniu plemników. A plemniki z takiego depozytu w banku nasienia można z powodzeniem użyć do inseminacji, co jest dużo tańsze i bardziej naturalne. A więc – ku przestrodze – podejmując decyzję o wazektomii lepiej się zabezpieczyć na wypadek zmiany zdania w przyszłosci (która nigdy nie wiadomo co przyniesie,,,)
witam
mam 36 lat, brak plemników, badania genetyczne ok. Mój lekarz przepisał mi przed kolejnym badaniem nasienia lek LAMETTA (na okres 3mc) jakoś nie mogę dojść do tego co u mężczyzny ten lek może zmienić.
bardzo proszę o komentarz
Ciężarna, gratuluje ciąży. Mamy ten sam problemu zero plemników. Badania genetyczne ok. Mogłabyś mi podać gdzie leczył się Twój facet. Ja już nie mam pomysłu. Dziękuję
Mam problem u męża stwierdzono azospermie, od 5 lat próbujemy mieć dziecko ale nic nie wychodzi ja się zabezpieczalam 7 lat ale dopiero teraz zrobił mąż badania.Co mamy robić gdzie się udać jesteśmy załamani.
Przede wszystkim trzeba ustalić przyczynę azoospermii (czy jest ona związana z niedrożnością dróg wyprowadzających nasienie, czy jądra nie produkują plemników) – to będzie zaczątkiem dalszych działań… kolejny dowód na to, że mężczyzna powinien być diagnozowany pod kontem płodności jak najszybciej – równolegle z partnerką… inaczej stracili Państwo niepotrzebnie masę czasu
Witam
Mężowi zostały zlecone badania genetyczne, powód brak plemników w spermie. Badania potwierdziły wadę genetyczną czyli nieprawidłowy wynik w rejonie AZF chromosomu Y. Chciałam się zapytać czy wada genetyczna męża przekreśla szanse na dziecko? Pozdrawiam Aga
Prawdopodobnie tak, choć w poście jest zbyt mało informacji aby to z całą pewnością wiedziec
Witam mój mąż ma plemniki nie jest ich dużo ale w ogóle się nie ruszają do tego w badaniu cały czas wychodzi stan zapalny . Byliśmy u androloga dostaje leki przeciwzapalne i nic . Zaczęliśmy przygotowania do in vitro. Ale bez ruszajacych chopaczkow stoimy w miejscu. Co robić?
ICSI jest metodą wspomaganego rozrodu w której można wykorzystać nawet nieruchliwe plemniki… oczywiście im lepsza ruchliwość tym szansa na sukces jest większa, ale nie zapominajmy że in vitro (a w przypadku nieruchliwych plemników ICSI) jest metodą właśnie dla pacjentów którzy mają jakiś problem (np. z ruchliwością plemników)… także droga nie jest zamknięta… oczywiście stan zapalny w ukł rozrodczym może powodować taki stan, więc jego wyleczenie tez jest istotne.
Mąż otrzymał wyniki ogólnego badania nasienia. Stwierdzono pojedyncze plemniki w ejakulacie dodatkowo plemniki sa nieruchliwe. Ph to ponad 8,5. Stąd moje pytanie, czy nieruchliwość plemników może być spowodowana 26 dniową wstrzemięźliwością? Czy Ph nie jest za wysokie? Czy powinien powtórzyć badanie z zaxhowaniem tylko 3-5 dniową wstrzemięźliwośc?
ph wg norm nie jest za wysokie choć niektórzy urolodzy uważają, że faktycznie od 8,5 ph zaczyna być nieco za wysokie (świadczy os stanie zapalnym gruczołów dodatkowych)… skoro plemników jest tak mało to skrócenie wstrzemięźliwości raczej nie polepszy ich liczby, ale może poprawi ruchliwość (bo z reguły „świeższe” próbki są o lepszej ruchliwości). Tak czy inaczej zdecydowanie należy powtórzyć badanie z utrzymaniem w miarę możliwości prawidłowej wstrzemięźliwości, wykluczając także gorączkę w okresie około 2,5 miesiąca przed badaniem. JNależy pamiętać aby że do badania trzeba oddać całe nasienie – nieniecznie nic nie zgubić przy oddawaniu. jeśli drugi wynik powtórzy to samo należy analizować czy nie jest to np wytrysk wsteczny, lub czy nie ma niedrożności w drogach wyprowadzających nasienie (przeczytajcie też ten artykuł – może na coś Was to naprowadzi…)
Witam
Jestem po zabiegu wazektomi. Po 8 tygodniach wykonałem badanie nasienia. W wynikach napisano „w preparatach bezpośrednich z nasienia i w preparatach z osadu nasienia plemników nie znaleziono – azoospermia; zalecana konsultacja lekarska”. Następnie po 9 tygodniach wykonałem jeszcze raz badanie nasienia w tej samej klinice i otrzymałem ten sam wynik azoospermia.
Moje pytania
1. Czy mogę uznać że zabieg wazektomi został wykonany pomyślnie i poziom 99,99% antykoncepcji został osiągnięty?
2. Czy powinienem wykonać kolejne badanie nasienia np. w 12 tygodniu czy 15 tygodniu po wazektomi dla pewności gdyż np. wcześniejsze badania zrobiłem w krótkim odstępie czasowym?
Bardzo proszę o udzielenie mi odpowiedzi na te pytania.
Serdecznie pozdrawiam