Czy leukocytospermia powoduje pogorszenie jakości nasienia?

Leukocytospermia, to inaczej zwiększona liczebność leukocytów w nasieniu. Za wartośc prawidłową uważa się <1 mln leukocytów/ml nasienia (normy WHO 2010).

Istnieje wiele badań nad wpływem obecności leukocytów na jakość nasienia (zarówno na liczebność, ruchliwość, morfologię plemników, jak i jakość materiału genetycznego oraz zanieczyszczenie mikrobiologiczne), jednak nie uzyskano do tej pory zgodności, co do tego, jaka ilość leukocytów ma negatywny wpływ na jakość nasienia. Norma podawana przez WHO jest kwestionowana przez różne zespoły badawcze, zarówno jako zbyt wysoka, jak zbyt niska.

Autorzy prezentowanej pracy próbowali powiązać ze sobą liczbę leukocytów w nasieniu, ilość wolnych rodników tlenu (ROS) w nasieniu i parametry nasienia z badania ogólnego (liczebność, ruchliwość, morfologia plemników). Badani pacjenci zostali podzieleni na 3 grupy: pacjenci płodni, pacjenci z prawidłowymi parametrami nasienia (normozoospermia) oraz pacjenci z nieprawidłowym przynajmniej jednym parametrem. Poza parametrami ogólnymi w badaniu oceniano liczbę leukocytów oraz zawartość wolnych rodników tlenu.

Wykazano, że podwyższona liczba leukocytów nie występowała u pacjentów płodnych. Co istotne produkcja rodników tlenowych w poszczególnych grupach była podobna, jeśli liczba leukocytów nie przekraczała 0,5 mln/ml. U mężczyzn z normozoospermią także nie obserwowano podwyższonej produkcji ROS (nawet w grupie o podwyższonej liczebności leukocytów). Ilość wolnych rodników była większa jedynie w grupie mężczyzn, którzy mieli nieprawidłowe parametry nasienia oraz >0,5 mln leukocytów na mililitr, co może sugerować, że przyjęta przez WHO norma (1mln/ml) jest zawyżona.

Wolne rodniki tlenu są produkowane przez leukocyty, a także przez plemniki (głównie niedojrzałe i o nieprawidłowej morfologii) i mają dwojakie działanie. W niewielkich ilościach są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania męskiego układu płciowego w tym plemników (odpowiadają za kapacytację plemników, reakcję akrosomalną oraz połączenie plemnika z komórką jajową). Natomiast zbyt duża ilość rodników jest toksyczna dla plemników, w szczególności przez uszkadzanie ich materiału genetycznego. Enzymy oraz antyoksydanty występujące w płynie nasiennym mają za zadanie regulować wpływ wolnych rodników na plemniki, jednak przy dużej nadprodukcji ROS (np. przy leukocytospermii), te fizjologiczne mechanizmy nie są wystarczająco skuteczne, co doprowadza do tzw. stresu oksydacyjnego.

_{Opracowanie: Eliza Filipiak (dr n. med.), Katarzyna Marchlewska (dr n. med.)}

_{Na podstawie: Oborna, I., Fingerova, H., Novotny, J., Brezinova, J., Svobodova, M., i Aziz, N. (2009): Reactive oxygen species in human semen in relation to leukocyte contamination. Biomed Pap Med Fac Univ Palacky Olomouc Czech Repub 153, 53-57.}