Czy stres o podłożu psychospołecznym może mieć wpływ na jakość nasienia u płodnych mężczyzn?

Badania przeprowadzono od września 1999 roku do grudnia 2005 roku w klinikach położniczych w pięciu miastach w USA (Iowa City, Los Angeles, Minneapolis, Columbia, New York). Brało w nich udział 744 płodnych mężczyzn, których partnerki były z nimi w ciąży poczętej w naturalny sposób. U badanych mężczyzn odnotowywano występowanie psychospołecznych czynników stresowych w ostatnich 3 miesiącach poprzedzających badanie (okres 3 miesięcy odpowiada jednemu cyklowi produkcji i dojrzewania plemników) oraz oceniano u nich wybrane parametry nasienia (ruchliwość, liczebność i morfologię). Czynnikami stresogennymi branymi pod uwagę w tym badaniu były:

• utrata pracy lub bezrobocie (dotyczące mężczyzny lub jego żony/partnerki);
• ciężka choroba lub uraz (dotyczący mężczyzny lub jego żony/partnerki);
• śmierć osoby bliskiej (np. rodziców, rodzeństwa, dziecka);
• rozwód, separacja lub inne poważne problemy w relacji z żoną/partnerką;
• problemy prawne lub finansowe (dotyczące mężczyzny lub jego żony/partnerki);
• inne, poważne zdarzenia (możliwość opisu jakie).

Mężczyźni biorący udział w badaniu oceniali, ile z wyżej wymienionych stresogennych zdarzeń dotknęło ich w ostatnich 3 miesiącach.

Mężczyźni zostali także poproszeni o oddanie krwi, udzielenie informacji socjodemograficznych na temat rasy, wieku, wykonywanego zawodu, diety, stosowania używek i leków, historii medycznej oraz zostali poddani badaniu fizykalnemu (wzrost, waga, ciśnienie krwi).

Wyniki badania wskazują, że mężczyźni, których dotknęły 2 lub więcej stresogennych zdarzeń mieli obniżoną ilość plemników w nasieniu w porównaniu z grupą mężczyzn, którzy byli mniej zestresowani (0 lub 1 stresogenne zdarzenie w ostatnich 3 miesiącach). Stres powodował także pogorszenie ruchliwości plemników, natomiast nie miał wpływu na ich budowę. Te wyniki są zgodne z wieloma innymi pracami, które świadczą o pogarszaniu parametrów nasienia pod wpływem stresu, chociaż istnieją także badania, które tego nie potwierdzają.

Dlaczego stres może powodować obniżenie jakości nasienia? Wyjaśnienie tych mechanizmów leży m.in. w układzie hormonalnym człowieka. Mężczyźni poddani działaniu stresu mają obniżony poziom testosteronu oraz LH (hormony te odgrywają bardzo ważną rolę w spermatogenezie, czyli produkcji plemników). W stresie rośnie poziom tzw. hormonów stresowych (np. kortyzolu oraz  kortykotropiny), które obniżają produkcję testosteronu, a co za tym idzie, obniżają jakość nasienia.

Wyniki tej pracy świadczą o tym, że wystąpienie stresujących zdarzeń o podłożu psychospołecznym ma wpływ na obniżenie jakości nasienia, a przez to może spowodować trudności z poczęciem dziecka. Autorzy tej pracy sugerują, że to między innymi psychospołeczne czynniki stresogenne mogą leżeć u podstaw tzw. niepłodności idiopatycznej (czyli niepłodności o nieznanej przyczynie), która jest częstą i trudną w leczeniu przyczyną niepłodności.

_{Opracowanie: Eliza Filipiak (dr n. med.)}

_{Na podstawie: Gollenberg, A. L., Liu, F., Brazil, C., Drobnis, E. Z., Guzick, D., Overstreet, J. W., Redmon, J. B., Sparks, A., Wang, C., and Swan, S. H. (2010): Semen quality in fertile men in relation to psychosocial stress. Fertil Steril 93, 1104-11.}

Z0BACZ TAKŻE

7 sposobów na zwiększenie męskiej płodności

Męska płodność zależy od wielu czynników. Wynikają one m.in. z trybu życia i przyzwyczajeń.... Więcej →

Palenie papierosów a chromatyna plemnikowa i jakość nasienia

Pytanie, czy chromatyna plemnikowa i jakość nasienia są uszkadzane przez palenie papierosów nurtuje wiele par... Więcej →

Mężczyźni mogą płodzić dzieci do końca życia – mit czy fakt?

Powszechnie uważa się, że mężczyźni zachowują płodność do końca życia, co wyraźnie odróżnia ich... Więcej →