Nadwaga i niedowaga wśród młodych mężczyzn ma negatywny wpływ na jakość nasienia, w szczególności na liczebność plemników

W badaniu, w którym wykazano, że zarówno nadwaga jak i niedowaga ma negatywny wpływ na jakość nasienia, wzięło udział ponad 1500 mężczyzn w wieku około 19 lat. Jest to bardzo liczna grupa badawcza pozwalająca na wyciągnięcie statystycznie istotnych wniosków. Mężczyzn tych rekrutowano spośród osób zgłaszających się na obowiązkowe badanie lekarskie weryfikujące przydatność do służby wojskowej w latach 1996 – 1998. Badanie było prowadzone w dwóch duńskich miastach: Kopenhaga i Aalborg. Mężczyźni, którzy zgodzili się oddać próbkę nasienia i krwi oraz wypełnić kwestionariusz (pytania o przebyte choroby, palenie tytoniu przez nich i osoby w otoczeniu, spożycie alkoholu, wykształcenie i zawód itp.) zostali włączeni do prezentowanego badania. Dla każdego pacjenta wyliczono wskaźnik BMI (ang. Body Mass Index), mówiący o relacji masy ciała do wzrostu (masa ciała wyrażona w kilogramach podzielona przez kwadrat wysokości ciała wyrażony w metrach). Na potrzeby tego badania, w oparciu o BMI mężczyzn podzielono na 3 grupy: < 20 (niedowaga), 20-25 (norma) i >25 (nadwaga). Okazało się, że zarówno mężczyźni o zbyt wysokim (>25), jak i zbyt niskim BMI (<20) mieli obniżoną koncentrację plemników (liczebność na mililitr nasienia) i całkowitą liczbę plemników na ejakulat. BMI <20 było związane z obniżeniem liczebności plemników na mililitr i na ejakulat odpowiednio o 28% i 36%, podczas gdy u mężczyzn otyłych (BMI >25) te parametry spadały odpowiednio o 22% i 24% w porównaniu z wynikami mężczyzn o BMI w normie. Wśród mężczyzn z niedowagą aż 29% wykazywało oligozoospermię (<20mln plemników/ml wg wartości referencyjnych WHO obowiązujących w czasie badania). Wśród mężczyzn z nadwagą ten odsetek wynosił 24,5%, a wśród mężczyzn o prawidłowej masie ciała niecałe 22%. Poza tym, obserwowano pogorszoną morfologię plemników u mężczyzn z niskim i wysokim BMI, chociaż dla tych wyników nie udało się wykazać istotności statystycznej.

Na podstawie dodatkowych badań zauważono, że dolegliwości ze strony układu płciowego były częstsze u mężczyzn z niedowagą i nadwagą w porównaniu z mężczyznami, których BMI było w normie. W badaniach krwi zaobserwowano spadek stężenia testosteronu wraz ze wzrostem BMI. Zaobserwowano także, że jakość nasienia jest pogorszona u mężczyzn, u których wykryto żylaki powrózka nasiennego, zbyt dużą lub zbyt malą konsystencję jądra, i którzy byli wcześniej leczeni z powodu wnętrostwa.

_{Opracowanie: Eliza Filipiak (dr n. med.)}

_{Na podstawie: Jensen, T. K., Andersson, A. M., Jorgensen, N., Andersen, A. G., Carlsen, E., Petersen, J. H., and Skakkebaek, N. E. (2004): Body mass index in relation to semen quality and reproductive hormones among 1,558 Danish men. Fertil Steril 82, 863-70.}